ΑΓ.ΠΑΝΤΕΛΕΗΜΟΝΑΣ: ΜΙΑ ΑΝΟΙΚΤΗ ΠΛΗΓΗ...

Αναδημοσίευση από εφημερίδα "Ελευθεροτυπία" (27/05/09)

Της ΓΕΩΡΓΙΑΣ ΔΑΜΑ

Ούτε ένας μετανάστης δεν φαίνεται στην πλατεία του Αγίου Παντελεήμονα Αχαρνών και τους γύρω δρόμους. Η παιδική χαρά κλειδωμένη. Μια 80χρονη γυναίκα περπατάει με ένα ταψί φαγητό, το αφήνει στα σκαλιά της εκκλησίας για όποιον πεινάει. Ομάδες αστυνομικών έχουν στήσει μπλόκα και ελέγχουν διερχόμενα αυτοκίνητα με μετανάστες. Οι προγραμματισμένες εκδηλώσεις όπως παράσταση Καραγκιόζη, κουκλοθέατρου, παρουσιάσεις βιβλίων ακυρώθηκαν. Ελάχιστοι άνθρωποι κυκλοφορούν πεζοί μετά το σούρουπο. Η πλατεία εποπτεύεται από ομάδα πολιτών. Και η ρίζα του κακού φαίνεται πως είναι η αδυναμία αυτών που εντέλλονται από την Πολιτεία να λύσουν το πρόβλημα. Δεν πρόκειται για σενάριο επιστημονικής φαντασίας αλλά για την πραγματικότητα στην κεντρική πλατεία της Αθήνας. Οπου η κατάσταση, όπως λένε όλοι, είναι ανεξέλεγκτη. Συμπλοκές, μαχαιρώματα, επιθέσεις. Και πολλά άλλα.

«Τώρα οργανωθήκαμε για να τους διώξουμε» «Ιχνος δεν υπάρχει πλέον από μετανάστη. Είναι ύποπτο. Στημένο ήταν αυτό με το κοράνι; Αλλά δεν είναι κατάσταση αυτή που ζούμε. Γέμιζε η πλατεία μετανάστες», λέει μια γυναίκα στο μίνι μάρκετ. Φεύγει βιαστικά. Ενας άλλος αφήνει ένα έντυπο της ακροδεξιάς στην είσοδο. Τον ακολουθεί μια γυναίκα γύρω στα 65: «Θέλουμε την Ελλάδα μας, τη χώρα μας πίσω. Δεν είμαστε ρατσιστές, αλλά θέλουμε να φύγουνε. Στην επόμενη συγκέντρωση που θα κάνουμε για να διώξουμε τους ξένους, θα έρθουν 5.000 άτομα απ' όλη την Αθήνα. Τώρα οργανωθήκαμε».

Η μεγαλύτερη σε ηλικία πελάτισσα είναι φοβισμένη: «Δεν βγαίνουμε από τα σπίτια μας. Ακούμε για βιασμούς και άλλα. Ανθρωποι είναι κι αυτοί, αλλά δεν υπάρχει μεταναστευτική πολιτική...». Μια Αλβανίδα, κάποιοι Πολωνοί που εργάζονται στα καταστήματα της πλατείας εκφράζουν πλέον τις ίδιες αντιλήψεις: «Εμείς ήρθαμε πριν από 15 χρόνια. Αγοράσαμε σπίτια, καταστήματα. Τα παιδιά μας φοιτούν σε ελληνικά σχολεία. Θέλουμε να φύγουν οι ξένοι αυτοί γιατί μας κάνουν ζημιά...». Αλλοι δείχνουν το χρωματοπωλείο πίσω από την πλατεία που έκλεισε. Το προποτζίδικο που λήστεψαν πρόσφατα: «Μπροστά μου, δύο φορές βούτηξαν τσάντες από γυναίκες. Μελαχρινοί, τους είδα που έτρεχαν». «Εγώ δεν είμαι ρατσίστρια. Είμαι ξένη. Αλλά το κακό παράγινε», προσθέτει μια Αλβανίδα. Κι όμως, σύμφωνα με πληροφορίες από αστυνομικές πηγές, αυτοί που καταγγέλλουν τους άλλους ξένους, οι «ενταγμένοι» Πολωνοί και Αφγανοί, ευθύνονται κυρίως για τις συμπλοκές. Αντιθέτως, Αφγανοί και Πακιστανοί κατηγορούνται για μικροκλοπές και δεν εμπλέκονται σε ξυλοδαρμούς.

Αλλά οι κάτοικοι αντιδρούν έντονα πλέον, αφού βιώνουν αυτό που στην αστυνομική ορολογία χαρακτηρίζεται «όχληση». Μιλούν για ληστείες, κλοπές που συμβαίνουν, αλλά με σκοπό την επιβίωση. Ορισμένες φράσεις-κλισέ επαναλαμβάνονται με τον ίδιο ρυθμό από μεγάλη μερίδα των κατοίκων. Οι πιο χαρακτηριστικές: «Φοβόμαστε τις αρρώστιες. Οι μετανάστες δεν εξετάζονται από γιατρούς. Καλά έκαναν κι έκλεισαν την παιδική χαρά, για να μην πηγαίνουν μαντιλοφορούσες με αφγανάκια. Φοβόμαστε μην κολλήσουν αρρώστιες τα παιδιά μας». Καθώς επίσης κι ότι «λόγω της μεγάλης συγκέντρωσης μεταναστών, η περιοχή υποβαθμίστηκε. Αλλά τα σπίτια είναι δικά μας. Δεν μπορούμε να φύγουμε γιατί πουλιούνται φθηνά. Με αυτά τα χρήματα δεν μπορείς ν' αγοράσεις ούτε ένα δωμάτιο σε άλλη συνοικία. Μερικοί τα νοίκιασαν σε μετανάστες κι έφυγαν».

Για την «προστασία» τους και από τα ακροδεξιά στοιχεία, όπως λένε, ομάδες μελών της Επιτροπής Κατοίκων μαζεύονται κάθε απόγευμα στην πλατεία. Και ορισμένοι περιπολούν τις νύχτες με μηχανές και αυτοκίνητα. Μαζί με τους αστυνομικούς που έχουν στήσει μπλόκα σε κάθε γωνία.

Συναντήσαμε δύο μέλη της Κίνησης Κατοίκων του 6ου διαμερίσματος, εκ των διοργανωτών των πολιτιστικών εκδηλώσεων που προγραμματίστηκαν στην πλατεία. Λένε ότι ακυρώθηκαν γιατί «απειλήθηκε η ζωή μας». Ζητούν να μη δημοσιευτούν τα ονόματά τους. Ο μεγαλύτερος προσπαθεί να εξηγήσει: «Προγραμματίσαμε μια σειρά πολιτιστικών εκδηλώσεων. Με το σύνθημα "χτίζουμε γέφυρες και όχι τοίχους". Διευκρινίζοντας πως δεν θέλουμε μίσος, διχασμό, βία. Διότι έτσι δεν λύνεται το πρόβλημα. Αντιμετωπίζουμε έναν εφιάλτη προπηλακισμών. Αν δεν μπει φραγμός, φοβόμαστε ότι θα χυθεί αίμα. Ακυρώσαμε τις παραστάσεις Καραγκιόζη και κουκλοθέατρου. Κάθε απόγευμα, την ώρα των παραστάσεων, συγκεντρώνονται ακροδεξιοί. Σκεφτείτε να μαζευτούν παιδιά... Κι αυτή η κατάσταση στην πλατεία έγινε καθημερινό φαινόμενο». «Την επόμενη εβδομάδα προγραμματίζαμε την παρουσίαση βιβλίου του Βασίλη Λαδά, το "Μουσαφεράτ". Αλλά μάλλον θα αναβληθεί. Στην Κίνηση μετέχουν 50 κάτοικοι της περιοχής. Ερχονται στις εκδηλώσεις, απειλούνται και φεύγουν. Επιβάλλεται μια μορφή άγριας βίας. Δεν μπορούμε να ζήσουμε εδώ, αλλά δεν θέλουμε και να φύγουμε». Ο Γιώργος υποστηρίζει ότι «ορισμένοι ακροδεξιοί επέβαλαν το άβατο στους δημόσιους χώρους. Και είναι περισσότεροι από εμάς και, επιπλέον, κινητοποιούν φασιστικά στοιχεία της ευρύτερης περιοχής. Κυνηγούν τις νύχτες, με μαχαίρια, σαν Νέρωνες, τους μετανάστες».

Η Μαρία προσθέτει πως «διοργανώσαμε μαθήματα ζωγραφικής για παιδιά. Ηρθαν, μας είπαν "μην τολμήσετε. Η πλατεία είναι δική μας". Μπήκαν στο κατάστημα και με απείλησαν: "Θα έρθεις στην επόμενη συγκέντρωση για να διώξουμε τους ξένους", είπαν. Τους απαντώ πως δεν κατεβαίνω με στειλιάρι στο χέρι. Δέχομαι απειλές και κάνω πως δεν καταλαβαίνω. Αν δεν ευαισθητοποιηθεί η ελληνική κοινωνία, θα χυθεί αίμα από τους ακροδεξιούς που έχουν την κάλυψη της αστυνομίας. Κάθε βράδυ βλέπουμε προπηλακισμούς ξένων, μαχαιρώματα. Από τις 9 το βράδυ και μετά δεν κυκλοφορούμε». Στην παρέα προστίθεται κι ένας 65χρονος άνδρας: Χθες τη νύχτα μαχαίρωσαν έναν Αφγανό. Μας έχουν φωτογραφίσει σε εκδηλώσεις και δεχόμαστε απειλές. Βάλαμε πόρτες και ρολά ασφαλείας. Γιατί έχουμε ν' αντιμετωπίσουμε οργανωμένο παρακράτος. Δεν πρόκειται για λίγους φανατικούς. Μου θυμίζουν καταστάσεις του 1960. Τριάντα χρόνια προετοιμάζονται να μπουν στο πολιτικό παιχνίδι».

Ο ηθοποιός Περικλής Λιανός, κάτοικος του 6ου διαμερίσματος, είχε προσκληθεί να συμμετάσχει στην εκδήλωση το περασμένο Σάββατο στην πλατεία. Περιγράφει την εμπειρία του: «Στις 7.30 το απόγευμα, πηγαίνοντας προς τον χώρο της εκδήλωσης, μια ομάδα ανθρώπων μου επιτέθηκε. Στην αρχή λέγοντας "μαλάκα ηθοποιέ του κωλοσύριζα, που πα να διαβάσεις για μετανάστες, μάζεψέ τα και φύγε". Αντέδρασα ρωτώντας ποιοι είναι, με ποιο δικαίωμα απαιτούν να φύγω από την πλατεία. Συνεχώς μαζεύονταν περισσότεροι. Μου φώναζαν "γλείφτη, προδότη, αν έχεις φιλότιμο δεν θα παίξεις τα παιχνίδια του Σόρος", έφτυναν. Μετά από διαπληκτισμούς τα υβρεολόγια αυξήθηκαν. Υποχρεωθήκαμε να εγκαταλείψουμε, φεύγοντας μας φωτογράφιζαν, μας στοχοποιούσαν».

«Δέχτηκα επίθεση στην πλατεία. Κι ας είχα πέντε γύρω μου. Την περασμένη Κυριακή. Στη διάρκεια παρουσίασης βιβλίου, του Γκ. Καπλάνι», λέει ο αντιδήμαρχος του Δήμου Αθηναίων Λευτέρης Σκιαδάς: «Οι κάτοικοι του Αγ. Παντελεήμονα έχουν ένα δίκιο. Αντιμετώπισαν προβλήματα. Ωστόσο κάποιοι εκμεταλλεύονται ορισμένες απόψεις για τραμπουκισμούς. Δεν είναι δυνατόν να κατακτηθεί η πλατεία από ορισμένους που επιβάλλονται βίαια. Ο χώρος ανήκει σε όλους, που πρέπει να έχουν δικαίωμα να εκφράσουν τις απόψεις τους. Ο δήμαρχος Αθηναίων κατήγγειλε τις βίαιες πράξεις τους στο δημοτικό συμβούλιο, καταδικάζοντας τέτοιες πρακτικές. Οσοι ζούμε στην ίδια πόλη πρέπει να συνεννοηθούμε πριν την αιματοκυλήσουν. Ο δήμος παρέχει υπηρεσίες πρόνοιας σε όποιον έχει ανάγκη. Φροντίζουμε για την καθαριότητα και πιστεύουμε ότι υπάρχουν λύσεις, με κουβέντα, χωρίς ακρότητες. Δυστυχώς, επικράτησε η ένταση. Πήγε το συνεργείο του δήμου να δώσει ρούχα στο Ιδρυμα Αστέγων. Τους έδιωξαν. Κυνήγησαν τους μεροκαματιάρηδες, το αυτοκίνητο. Πήγα στον Αγ. Παντελεήμονα να συζητήσω. Ενώ πριν υπήρχαν δύο ακραίοι, τώρα παρασύρθηκαν και οι καταστηματάρχες. Δεν κατάφερα να συζητήσω, ούρλιαζαν. Και υπάρχει το θέμα της ακύρωσης των εκδηλώσεων. Γιατί όταν υποχωρεί ο πολιτισμός για να εξομαλυνθεί η ένταση, αυτός είναι κακός οιωνός για το αύριο. Διότι αυτοί που προπηλάκισαν -και εμένα- δεν έχουν λογική. Δίνουν την ευκαιρία σε ανθρώπους που λειτουργούν ύποπτα. Σε κάποια σκοτεινά υπόγεια μεθοδεύονται σχέδια τα οποία δεν γνωρίζουμε ποιους εκφράζουν. Και συνεχίζει: «Στην παιδική χαρά της πλατείας τρεις φορές έβαλαν λουκέτα επειδή έμπαιναν αφγανάκια, τρεις φορές τα βγάλαμε. Πάλι την κλείδωσαν και κυνήγησαν τον φύλακα. Τα ακροδεξιά μπλοκ μας επιτίθενται καθημερινά για τη θετική μας στάση απέναντι στους μετανάστες. Αλλά ο Δήμος, μόνος του, δεν μπορεί να επιλύσει το μεταναστευτικό πρόβλημα της χώρας. Μόνο συσσίτια διανέμει ώστε να μην αναγκαστούν να κλέψουν».