ΜΟΥΣΙΚΗ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΡΑΤΣΙΣΜΟΥ

Αναδημοσίευση απο www.enet.gr

Στις 21 Μαρτίου του 1960, η αστυνομία της Νοτίου Αφρικής πυροβόλησε εν ψυχρώ κατά των φοιτητών που διαδήλωναν στην πόλη Σάρπ-βιλ, σκοτώνοντας εβδομήντα διαδηλωτές και τραυματίζοντας εκατοντάδες.

Ο Νιγηριανός MC Yinka (3), που ραπάρει για τα δικαιώματα των μεταναστών Οι διαδηλωτές διαμαρτύρονταν ειρηνικά κατά του απαρτχάιντ, που είχε επιβάλει το καθεστώς της λευκής μειονότητας στη χώρα, εφαρμόζοντας τη ρατσιστική θεωρία της ανισότητας ανάμεσα στις φυλές. Το 1966, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών σε ανάμνηση αυτού του τραγικού γεγονότος, καθιέρωσε αυτήν την ημερομηνία ως Παγκόσμια Ημέρα για την Εξάλειψη των Φυλετικών Διακρίσεων. Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1986, οι Public Enemy ηχογραφούσαν το ντεμπούτο τους «Υο! Bum Rush the Show», μεταμορφώνοντας το χιπ χοπ σε μια μουσική ενάντια στον ρατσισμό που βίωναν οι μειονότητες στις ΗΠΑ.

Παγκόσμια Ημέρα κατά του Ρατσισμού αύριο, και ενώ οι μετανάστες απεργοί πεινας στο Μέγαρο Υπατίας δικαιώνονταν, οι μετανάστες μουσικοί της Αθήνας που παίζουν χιπ χοπ μίλησαν στο «7» για τη δύναμη της μουσικής και τα μηνύματά τους.

«Το χιπ χοπ είναι ένα ιδανικό μέσο για να περάσεις τα μηνύματα», εξηγεί ο MC Yinka. «Βασικό του στοιχείο είναι ο λόγος που είναι αιχμηρός, άμεσος και μεστός. Ετσι, μπορεί να λειτουργήσει ως βάλσαμο για ανθρώπους που αγωνίζονται, να ταυτιστεί με κάποιους αγώνες, να γίνει σημαία για κάποιους άλλους. Το σημαντικό με τη μουσική είναι η μνήμη που μπορεί και κουβαλάει. Για παράδειγμα, τώρα με την "Υπατία", οι "Υπεραστικοί" έβγαλαν ένα τραγούδι όπως το "Νερό και Αλάτι" που σηματοδότησε την πρόσφατη απεργία πεινας και πάντα θα τη θυμίζει».

Ο MC Yinka, ο Μανώλης Αφολάνιο, μετανάστης δεύτερης γενιάς από τη Νιγηρία, είναι γνωστός ως ράπερ για τον επιθετικό λόγο στα χιπ χοπ κομμάτια του και για τις συνεργασίες του με πολλούς μουσικούς. Ο ίδιος έχει καταθέσει την εμπειρία του ως μετανάστη στον δικό του «Χαιρετισμό», με τους στίχους «Χαιρετώ με σεβασμό τον δικό σου αγώνα, παίρνω φως και τραγουδώ τη δική σου εικόνα». Οπως εξηγεί, «είναι ένα τραγούδι που μιλάει για όλα τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι μετανάστες με τα χαρτιά, τις ατέλειωτες ουρές, αλλά και για όσους βρίσκουν το θανάτο στα σύνορα και τις φυλακες».

Ο αγώνας των 300 απεργών πείνας έληξε όταν η κυβέρνηση ικανοποίησε μέρος των αιτημάτων τους. «Δεν ήταν νίκη, δεν μπορείς να μιλάς για νίκη σε μια απεργία πείνας. Ηταν όμως μια ενθαρρυντική εξέλιξη» λέει. «Το σημαντικό είναι ότι ο αγώνας των 300 μπορεί να γίνει πρότυπο για όσους θέλουν να διεκδικήσουν τα δικαιώματά τους. Και οι εποχές που ζούμε χρειάζονται αγώνες».

Οσο για τον ρατσισμό βλέπει μια ποιοτική, όχι τόσο ποσοτική διαφορά από το παρελθόν. «Οι ρατσιστές πάντα υπήρχαν», όπως πιστεύει, «μόνο που τώρα απέκτησαν πολιτική στέγη. Από τη μια στο κοινωνικό-λαϊκό επίπεδο υπάρχουν οι χρυσαυγίτες, ενώ στο πολιτικό πεδίο όσα κόμματα βρίσκονται κοντά στις ιδέες τους. Ετσι, μπορούν να διεξάγουν ένα ανταρτοπόλεμο στις πόλεις, όπως με την κατάληψη της πλατείας στον Αγιο Παντελεήμονα. Λίγα χρόνια πριν, δεν πίστευα ότι θα μπορούσαν να απαγορεύσουν μια συναυλία σε μια πλατεία».

Ο MC Yinka μετα τον δίσκο του «Αλάνα» ετοιμάζει και νέο δίσκο, που, όπως λέει, θα τον διαθέσει δωρεάν μέσα από το Ιντερνετ. Φυσικά με στίχους που ανατέμνουν την κοινωνικοπολιτική πραγματικότητα. Και, όπως καταλήγει, «η μουσική, αν δεν πλαισιώνεται από έναν λόγο προσωπικό, κοινωνικό, πολιτικό, είναι νεκρή. Αρκεί βέβαια να υπάρχει μια ισορροπία για να μην καταλήξεις γραφικός».

«Μετανάστη σε δύσκολες στιγμές/ χωρίς χαρτιά, χωρίς δικαιώματα». Με αυτούς τους στίχους στα αλβανικά και έναν ευφάνταστο χιπ χοπ ήχο, οι τρεις ράπερ Kurorat Fiks είχαν ανέβει στη σκηνή του περσινού 15ου Αντιρατσιστικού Φεστιβάλ. Τώρα ο Αντι και ο Αρογκάντι έχουν μείνει οι δυο τους. «Μας σταμάτησε η αστυνομία στο δρόμο στη Θεσσαλονίκη αφού είχαμε τελειώσει μια συναυλία», εξηγούν. «Ο Μπλέρο είχε πρόβλημα με τα χαρτιά και βρέθηκε πίσω στην Αλβανία». Το συγκρότημα φτιάχθηκε πέρσι, από τα παιδιά που παίζανε σεάλλα συγκροτήματα. «Ξεκινήσαμε με όρεξη», λένε, «βγάλαμε και τον πρώτο δίσκο. Στα ελληνικά μεταφράζεται «Από τον τόπο του συμβάντος», όπου τραγουδούσαμε για την Αθήνα, τη μετανάστευση και τη μουσική».

Οι στίχοι τους μιλάνε για την καθημερινότητά τους. «Ραπάρουμε για την πολιτική κατάσταση, για το πώς βλέπουν τον μετανάστη οι Ελληνες αλλά και οι Αλβανοί στη χώρα μας, για την αστυνομία και τον τρόπο που μας φέρεται, για τον Μπερίσα που σκότωσε τους διαδηλωτές. Και τραγουδάμε στα αλβανικά γιατί είναι η γλώσσα που εκφραζόμαστε καλύτερα, δεν πιστεύουμε όμως σε κανενός είδους σημαίες».

Οι «Kurorat Fiks» έχουν υιοθετήσει το σύνθημα του πανκ «Κάν' το μόνος σου». Εχουν δικό τους στούντιο στον Βύρωνα, με τη δική τους δισκογραφική, την BAV records, όπου μαζεύονται αλβανικά ραπ συγκροτήματα, ετοιμάζονται να κυκλοφορήσουν δίσκο με όλη την παρέα και τίτλο «Το μικρόφωνο της γειτονιάς», ανεβάζουν τα βίντεό τους στο youtube, το «νέο MTV» όπως το περιγράφουν, πουλάνε το cd στις συναυλίες τους ή το προσφέρουν δωρεάν στο Ιντερνετ και παίζουν σε κλαμπ αλλά και σε πλατείες και σε συναυλίες αληλεγγύης σε μετανάστες και φυλακισμένους. Και παραμένουν αυθεντικοί σε ένα χιπ χοπ ως τρόπο ζωής. Οπως λέει και ένα κομμάτι τους, «το ραπ μας δεν έχει τιμή, δεν παίρνει βραβεία/ γαμώ τη δισκογραφία σας».

«Δεν έχει τόσο σχέση η οικονομική ύφεση με τον ρατσισμό», πιστεύει ο Τζεφ Γκονσάλες, ο ράπερ και μουσικός από τον Αγιο Δομήνικο, που υπογράφει ως «BnC». «Ο ρατσισμός είναι ζήτημα παιδείας, όχι οικονομίας. Γι' αυτό και η απεργία πεινας των 300 ήταν από την αρχή ένα λεπτό ζήτημα. Γενικά δεν είναι εύκολο να είσαι μετανάστης στην Ελλάδα, ίσως γιατί ακόμα οι Ελληνες δεν έχουν συνηθίσει να αντιμετωπίζουν το διαφορετικό. Και ούτε η γραφειοκρατία του συστήματος βοηθάει».

Με πρόσφατη κυκλοφορία τον δίσκο «Ruff, Rowdy & Unfocused», όπου μπλέκει στο χιπ χοπ του την ελεκτρόνικα, τη λάτιν και τα μπλούζ και με συμμετοχές του MC Yinka, και του κολομβιανού ράπερ Fernandez MC, υπογράφει ένα πολυεθνικό χαρμάνι ήχων γεμάτο αισιοδοξία. «Είμαι αισιόδοξος από τη φύση μου» εξηγεί. «Πιστεύω πως οτιδήποτε και να συμβαίνει γύρω σου, το παν είναι να πας μπροστά. Αλλιώς μένεις στάσιμος. Ξέρω τι συμβαίνει, αλλά δεν δέχομαι να κάνω τα αρνητικά συμβάντα γύρω μου κομμάτι της ζωής μου και της μουσικής μου».

Ο Τζεφ ραπάρει στα αγγλικά. «Με βολεύει γιατί είναι πιο εύκολο να βγει αυτό που θέλω να πω και έχω ευρύτερο λεξιλόγιο». Και ραπάρει για όσα βλέπει γύρω του. «Τώρα πια δεν θεωρώ τον εαυτό μου μετανάστη» προσθέτει, «γιατί έχω ζήσει πάνω από είκοσι χρόνια στην Ελλάδα και νιώθω ότι την ξέρω καλά. Εχω ταυτιστεί αρκετά με την ελληνική νοοτροπία, αφού... βρίζω πια στα ελληνικά. Ηρθα πολύ νωρίς, δεν βίωσα ποτέ κάποιας άγριας μορφής ρατσισμό, εκτός από κάποιες μεμονωμένες περιπτώσεις. Και τώρα πιστεύω ότι υπάρχουν πολλές μορφές ρατσισμού πέρα από το χρώμα, τη φυλή ή την κοινωνική τάξη».

«Εγώ δεν είμαι εμπόρευμά σας/ θα παλέψω για το δίκιο μου». Ο Κριστιάν είναι ράπερ στην εννιαμελή κολεκτίβα των «Familia Ideale». «Είμαστε η ιδανική οικογένεια, όπως λέει το όνομά μας, έτσι νιώθουμε όλοι σε αυτό το συγκρότημα» βεβαιώνει. Για τον ίδιο, το ραπ ξεκίνησε ως μια «επανάσταση εναντίον του ρατσισμού στην Αμερική», αλλά τώρα μιλάει για την «καθημερινή ζωη».

Οι «Familia Ideale» ξεκίνησαν το 2004 από πιτσιρικάδες αλβανούς μετανάστες στην Αθήνα και από το 2008 αποφάσισαν να ασχοληθούν πιο επαγγελματικά με τη μουσική. Ηχογραφούν μόνοι τα τραγούδια, γυρίζουν βίντεο και τα ανεβάζουν στο Ιντερνετ, στο facebook τους και κρατάνε όπως λένε το ραπ τους αντεργκράουντ. «Δεν θα αλλάξω ποτέ το στιλ μου για τα λεφτά και για τη δόξα» τραγουδάνε. «Θέλουμε να δείξουμε ένα άλλο πρόσωπο της αλβανικής ραπ κουλτούρας. Γιατί οι Αλβανοί δεν ξέρουν τι ακούνε. Νομίζουν ότι το χιπ χοπ είναι αυτά που βλέπουν στην τηλεόραση. Ας πετύχουμε πρώτα κάτι στην Αλβανία, και ύστερα θα βάλουμε και ελληνικούς στίχους στα κομμάτια μας. Ακόμα και ο πατέρας μου με ρωτάει γιατί δεν τραγουδάμε στα ελληνικά. Δεν είμαστε εθνικιστές, ούτε η αλβανική σημαία στα βίντεο σημαίνει κάτι παραπάνω από την καταγωγή μας. Οι στίχοι μας λένε ότι όλοι οι άνθρωποι είμαστε ίσοι. Και ότι πρέπει να παλέψουμε μαζί ενάντια στην πολιτική εξουσία τους πολιτικούς και τις τράπεζες που ελέγχουν όλο τον κόσμο. Είμαστε ρεαλιστές και κάνουμε αυθεντικό ραπ και δεν μας ακούνε μόνο αλβανοί μετανάστες, αλλα και Ελληνες που τους αρέσει ο ρυθμός».

Δίσκο δεν έχουν ακόμα, θα τον κυκλοφορήσουν το καλοκαίρι, αλλά δίνουν συναυλίες όπου βρίσκουν. Ο Κριστιάν είναι πραγματιστής, καθώς καταλήγει: «Μέρη για συναυλίες υπάρχουν, σωστοί άνθρωποι για να συνεργαστούμε δεν υπάρχουν».