Από το 2000, ο Ξενώνας του Κέντρου Υποδοχής Προσφύγων στη Θεσσαλονίκη αποτελεί τη μοναδική δομή προσωρινής φιλοξενίας οικογενειών προσφύγων. Το Φλεβάρη του 2010, ο Ξενώνας Πρσφύγων στη Θεσσαλονίκη, έφτασε ένα βήμα πριν από το οριστικό κλείσιμο, όταν η δημόσια χρηματοδότηση σταμάτησε και η προηγούμενη διοίκηση εγκατέλειψε. Δεκάδες πρόσφυγες, γονείς με ανήλικα παιδιά, κινδύνευαν να βρεθούν στο δρόμο και η πόλη μας θα έχανε το μοναδικό χώρο φιλοξενίας.
Τότε, η Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία, μαζί με άλλες κοινωνικές οργανώσεις, με πολλούς άλλους ανθρώπους από την πόλη, έλληνες και μετανάστες, και - κυρίως- μαζί με τους ίδιους τους ενοίκους, αποφάσισε να κρατήσει τον ξενώνα ανοιχτό. Η συνέλευση των ενοίκων και των αλληλέγγυων πολιτών ανέλαβε τη διαχείριση, μοιραστήκαμε τις πρακτικές δουλειές με τους ένοικους και δεκάδες εθελοντές, ζητήσαμε και βρήκαμε προσφορές σε είδη και οικονομική ενίσχυση από τους πολίτες της Θεσσαλονίκης.
Και τα καταφέραμε. Επί 10 μήνες, ο ξενώνας λειτουργεί σαν ένα ανοιχτό εγχείρημα κοινωνικής αυτοοργάνωσης και αλληλεγγύης. Παρέχει στέγη και καθημερινή διατροφή στις οικογένειες των ενοίκων (γύρω στα 70 άτομα), εξασφαλίζει τα αναγκαία για τα παιδιά και τα βρέφη, στηρίζει τους μαθητές στο σχολείο και τους ενήλικες στη δουλειά. Και όλα αυτά μέσα από μια συμμετοχική διαχείριση, ανοιχτή σε κάθε κοινωνικό έλεγχο.
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση, και το αρμόδιο Υπουργείο Υγείας, έμενε άφαντο. Όχι μόνο δεν αναλάμβανε τον ξενώνα, με δημόσια χρηματοδότηση και με διάφανη διαχείριση, όπως ζητούσαμε, αλλά προσπαθούσε με κάθε τρόπο να δυσκολέψει τη ζωή των ενοίκων, κόβοντας το ρεύμα, εμποδίζοντας την ανανέωση των αδειών παραμονής κοκ. Όταν, λίγους μήνες μετά, πληροφορηθήκαμε το σταδιακό κλείσιμο και των άλλων κέντρων φιλοξενίας της χώρας, στη Λέσβο, τη Σπερχειάδα, το Λαύριο, έγινε σαφές ότι αυτή η στάση δεν αποτελεί αδυναμία, αλλά συνειδητή πολιτική ρατσιστικού αποκλεισμού. Την ίδια στιγμή που τεράστιοι κρατικοί και κοινοτικοί πόροι ξοδεύονται στα νέα κέντρα κράτησης και σε άλλα μέσα καταστολής, η κυβέρνηση περιορίζει μέχρι κατάργησης την κρατική και ευρωπαϊκή χρηματοδότηση των χώρων φιλοξενίας.
Η ποινικοποίηση της προσφυγιάς που ξεκινά από τα σύνορα, με τους πνιγμούς, τα στρατόπεδα συγκέντρωσης, τις απελάσεις, τη FRONTEX και τη συνοριοφυλακή, ολοκληρώνεται στις πόλεις και τις γειτονιές μας με την άρνηση νομιμοποίησης, τον αποκλεισμό από τα κοινωνικά δικαιώματα, την απουσία κάθε πρόνοιας και στήριξης. Όταν οι πρόσφυγες, ενήλικες ή παιδιά, στερούνται από σπίτι, δουλειά, περίθαλψη, εκπαίδευση, τότε καταδικάζονται συνειδητά στη φτώχεια, τον αποκλεισμό, την ανεργία και τελικά την απέλαση.
Καμιά «ιδιωτική πρωτοβουλία» δεν μπορεί, και δεν πρέπει, να υποκαταστήσει το κενό που αφήνει η διάλυση του κράτους πρόνοιας. Η δράση μας στον Ξενώνα Προσφύγων έχει ακριβώς τον αντίθετο χαρακτήρα. Αποτελεί την έμπρακτη αντίστασή μας στη ρατσιστική πολιτική και στο κλείσιμο των χώρων φιλοξενίας. Στηρίζοντας τον ξενώνα, διεκδικούμε με τον πιο άμεσο τρόπο χώρους υποδοχής για τους πρόσφυγες, ανοιχτούς, τόσο για τους τους ενοίκους όσο και για την κοινωνία , με δημόσια χρηματοδότηση και δημόσια διοίκηση. Μακριά από λογικές φιλανθρωπίας και υποκατάστασης, πιστεύουμε ότι η αλληλεγγύη πρέπει να παίρνει υλικές μορφές, σε συνδυασμό πάντα με τους κοινωνικούς αγώνες και την πολιτική διεκδίκηση των δικαιωμάτων των προσφύγων αλλά και όλων μας, στην εργασία, την υγεία, την εκπαίδευση, την ελεύθερη μετακίνηση, του δικαιώματος τελικά κάθε ανθρώπου να διαλέγει αυτός τον τόπο που θα ζήσει και θα εργαστεί.
Η στήριξη των πιο αποκλεισμένων κομματιών της κοινωνίας, όπως οι πρόσφυγες, δεν είναι μόνο υποχρεώση του κράτους - το οποίο αρνείται να την αναλάβει. Είναι πεδίο αντίστασης, αυτοοργάνωσης για την ίδια την κοινωνία, πεδίο ταξικής αλληλεγγύης για τους όλους τους εργαζόμενους. Ειδικά σήμερα, μέσα στην κρίση, τη φτώχεια και την ανεργία που φέρνουν οι κυρίαρχες πολιτικές και η υπερεκμετάλλευση ελλήνων και μεταναστών εργαζομένων, κάθε εγχείρημα αυτοοργάνωσης γύρω από τις βασικές ανάγκες όλων μας, τη στέγαση, τη σίτιση, την εκπαίδευση, την περίθαλψη, την ψυχαγωγία, την κοινωνικοποίηση, αποκτά πολλαπλό νόημα.
Φέτος, μαζί πάντα με τους ενοίκους, θέλουμε να διευρύνουμε αυτό το εγχείρημα αυτοοργάνωσης και αλληλεγγύης. Συνεχίζουμε να διεκδικούμε, όσο πιο δυναμικά μπορούμε, από την κυβέρνηση και κάθε υπεύθυνο φορέα να αναλάβει τη χρηματοδότηση του ξενώνα. Όσο όμως έχουμε την ευθύνη εμείς δεν λαμβάνουμε, δεν ζητάμε και δεν διαχειριζόμαστε καμιά κρατική χρηματοδότηση ή ιδιωτική χορηγία. Κρατάμε τον ξενώνα ανοιχτό με βάση την εθελοντική δουλειά όλων μας, ενώ την ευθύνη της διαχείρισης την έχει η κοινή συνέλευση ενοίκων και αλληλέγγυων πολιτών. Καλύπτουμε τις καθημερινές ανάγκες παιδιών και ενηλίκων μέσα από την αναζήτηση προσφορών και οικονομικής ενίσχυσης από πολίτες και συλλογικότητες. Η ομάδα εθελοντών δασκάλων του Στεκιού Μεταναστών «Εκτός Τάξης» αναλαμβάνει την υποστηρικτική διδασκαλία των παιδιών και τη συνεργασία με τους εκπαιδευτικούς στα σχολεία τους, αλλά και τη διδασκαλία ελληνικών στους ενήλικες. Αντίστοιχες ομάδες εθελοντών και εθελοντριών αναλαμβάνουν την υποστήριξη των ενοίκων σε θέματα υγείας, τη νομική υποστήριξη, τη λειτουργία του παιδότοπου, τη συντήρηση του κτηρίου. Βοηθάμε τους πρόσφυγες να βρουν δουλειά και δικό τους σπίτι, ώστε να υπάρχει συνεχώς η δυνατότητα υποδοχής νέων οικογενειών.
Τέλος, θα προσπαθήσουμε να δημιουργήσουμε μαζί με τους ενοίκους, και όχι μόνο, αυτοοργανωμένες κοινότητες εργασίας, για τη στήριξη τόσο των ενοίκων - που μέσα στην κρίση είναι πολύ δύσκολο να βρουν δουλειά - όσο και του ξενώνα. Τέτοια εγχειρήματα αυτοοργανωμένης κοινωνικής οικονομίας, σε συνδυασμό με δομές έμπρακτης αλληλεγγύης, όπως ο Ξενώνας, τα μαθήματα, το Στέκι Μεταναστών, αποτελούν για εμάς σημαντικά πειράματα κοινωνικής αντίστασης απέναντι στην κρίση και την εκμετάλλευση.
Απευθυνόμαστε στους αλληλέγγυους πολίτες και τις αντιρατσιστικές συλλογικότητες - συνδικάτα, σχήματα, οργανώσεις, τοπικές κινήσεις - της πόλης μας, αλλά και πέρα από αυτή, καλώντας σε:
- συμμετοχή στη Συνέλευση Διαχείρισης του Ξενώνα και στις ανοιχτές συνελεύσεις της Αντιρατσιστικής Πρωτοβουλίας Θεσσαλονίκης
- εθελοντική δουλειά και συμμετοχή στις ομάδες εργασίας του Ξενώνα:
o Ομάδα υποστήριξης σε θέματα υγείας και πρόνοιας
o Ομάδα νομικής υποστήριξης
o Ομάδα για τη συντήρηση του κτηρίου
o Ομάδα για την αναζήτηση προμηθειών και πόρων
o Ομάδα Παιδότοπου
o Ομάδα εθελοντών εκπαιδευτικών «Εκτός Τάξης»
o Ομάδα δημοσιοποίησης
o Ομάδα στήριξης στην αναζήτηση δουλειάς και στην οργάνωση εγχειρημάτων κοινωνικής οικονομίας
- οικονομική ενίσχυση:
o μέσα από κουπόνια
o μέσα από τη λίστα των σταθερών υποστηρικτών, που αναλαμβάνουν μια τακτική, οικονομική ενίσχυση
o μέσα από την ανάληψη κάποιου συγκεκριμένου λειτουργικού κόστους του ξενώνα (θέρμανση, ηλεκτρισμός κα) για κάποιο διάστημα
o μέσα από την υποστήριξη συγκεκριμένων οικογενειών με σκοπό την αυτονόμησή τους
- προσφορά προμηθείων σε είδος, όπως (ενδεικτικά):
o Είδη διατροφής: ρύζι, κριθαράκι, όσπρια, σάλτσες, ελαιόλαδο, σπορέλαιο, αλάτι, πιπέρι, ζάχαρη, αλεύρι, καφές, τσάι, κατεψυγμένο και νωπό κρέας (κοτόπουλο, αρνί), κατεψυγμένα και νωπά λαχανικά (κρεμμύδια, πατάτες, καρότα, κολοκυθάκια, πιπεριές, μελιτζάνες, λάχανο, πράσινες σαλάτες, μυρωδικά), γαλακτοκομικά (γάλα μακράς διαρκείας ή συμπυκνωμένο, τυρί, γιαούρτι), ψωμί, είδη για το πρωινό των παιδιών, (μαρμελάδες, μέλι, φρυγανιές, βιτάμ, μπισκότα, κρουασάν, δημητριακά, χυμοί), φρούτα.
o Είδη για τα μωρά: πάνες (νο 1-5), βρεφικό γάλα (ΝΑΝ.1-3), κρέμες για τα μωρά, μωρομάντηλα.
o Είδη ατομικής υγιεινής: χαρτικά (χαρτί υγείας, κουζίνας, χαρτοπετσέτες), υγρό σαπούνι χεριών, σαπούνι σώματος, σαμπουάν, οδοντόκρεμες, οδοντόβουρτσες, σερβιέττες, ξυριστικά, απολυμαντικά
o Είδη καθαριότητας: γενικά καθαριστικά, απορρυπαντικά ρούχων για πλυντήριο και πλύσιμο στο χέρι, σκούπες, σφουγγαρίστρες, κουβάδες, σφουγγάρια, καθαριστικά κουζίνας, μαύρες σακούλες
Ξενώνας Προσφύγων (Σιατίστης 12 & Φιλίππου) - Κοινωνικό Κέντρο - Στέκι Μεταναστών (Ερμού 23 & Βενιζέλου)
6973710771, 6977274287
Αντιρατσιστική Πρωτοβουλία Θεσσαλονίκης - Διαχειριστική Συνέλευση Ξενώνα